Ekonomistler Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ‘yeni finansal alternatifini’ nasıl yorumluyor?
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın "Tasarruflarını değerlendirirken kurdaki yükselişten kaynaklanan kaygılarını gidermek isteyen vatandaşlarımıza yeni bir finansal alternatif sunuyoruz" diyerek açıkladığı yeni adımlar, Türk Lirası'nın akşam saatlerinde hızla değer kazanmasını sağladı.
Bu adımların arasında bankadaki TL mevduat hesaplarının getirisinin döviz getirisi altında kalması durumunda aradaki farkın vatandaşlara ödenecek olması ve ihracatçılara Merkez Bankası tarafından ileri vadeli kur rakamı verilmesi vardı.
Gün içinde 18,36'ya kadar yükselen dolar/TL kuru, kararın ardından 12,3 seviyesinin altını gördü.
Peki ekonomistler bu adımları nasıl yorumladı? Yerli ve yabancı ekonomistlerin açıklamalarını inceledik.
Mahfi Eğilmez: Dolaylı faiz artışı
Mahfi Eğilmez bunun dolaylı bir faiz artışı olduğunu belirtti, "Kur % 40 artmış, faiz % 14 ise aradaki 26 puan ödenecek. Ve bunun adı faiz olmayacak. Müthiş" dedi.
Stockholm Institute'tan Erik Meyersson, bu programın döviz riskinin kamu bütçesi ve vergi mükellefleri tarafından üstlenilmesi anlamına geldiğini söyledi. Meyersson, Türkiye'nin risk priminin gelişmekte olan diğer ülkelerle farkının 2012'den beri en yüksek seviyede olduğunu paylaştı.
Hakan Kara: Yakın tarihin en dolarize bilançosu
Eski Merkez Bankası Başekonomisti ve Bilkent Üniversitesi'nden Prof. Dr. Hakan Kara da son yıllarda dövizle borçlanma, Merkez Bankası'nın rezerv satışları ve ödeme garantileri ile hükümetin kur riskini üstlendiğini hatırlattıktan sonra "Listeye dövize endeksli mevduat ve ihracatçıya ileri vadeli kurun eklenmesiyle kamu kesimi yakın tarihin en dolarize bilançosuna sahip oldu" ifadelerini kullandı.
Ima Sammani: İyimserliğe yol açtı
Reuters'a konuşan Monex Europe'tan döviz kuru analisti Ima Sammani, "Erdoğan'ın tasarrufları kur dalgalanmalarından koruyacak yeni önlemler açıklaması iyimserliğe yol açtı. Erdoğan Haziran 2023'teki seçimler öncesinde kısa vadeli siyasal istikrar sağlamaya çalışıyor gibi gözüküyor" dedi ve ekledi:
"Adımlar piyasaları şimdilik sakinleştirse de TL'nin hâlâ bir yıl önce hayal edilemeyecek seviyelerde. TL'nin geçen yılki seviyelerine geri dönmesi için ise Merkez Bankası'nın adım atması gerekiyor."
Refet Gürkaynak: Ülkenin kafasını gözünü yardılar
Bilkent Üniversitesi'nden Refet Gürkaynak, "Adına faiz artışı denmeyerek epik faiz artışı yapıldı" dedi ve "Merkez Bankası %14 ile para vermeye devam edecekse bu da işe yaramaz. Temel iktisat ile kavgaya girip bütün ülkenin kafasını gözünü yardırdılar" yorumunda bulundu.
Reuters'a konuşan döviz alım satım şirketi Tempus'un başkan yardımcısı John Doyle, "TL'de bugün yaşanan hareketlilik devasa olsa da biraz daha geniş zaman aralığına baktığımızda TL'nin değeri Perşembe günkü seviyelerde. Hükümet bu planı nasıl uygulayacağını henüz açıklamadı" dedi.
Kaynak: T24.com.tr