Mersin Üniversitesi Devlet Konservatuvarı’nda Öğretim Üyesi olarak uzunca bir süre kentimizde yaşayan Flütist – Besteci Hakan Halit Turgay’ın arkeoloji merakını herkes bilir. Bir motorsiklet tutkunu olan Turgay, Kilikya ören yerlerini defalarca gezmiş ve beste konularını yöremiz antik değerlerinden seçmiştir. Iyi de yapmıştır, çünkü bu bestelerinden birisinin Mersin Büyükşehir Belediyesi tarafından geçmiş dönemde bir CD kaydı da yapılmıştır. Bu mutluluk vericidir ama arkası gelmemiştir. Sanatçının birçok eseri de Mersin’de icra bile edilmemiştir.

Kentimiz ve yöremiz hakkında besteler yapanların eserlerinden birçok kimsenin haberi bile yoktur. Haberi olanlar da bu konuda ön almakta pek aceleci değillerdir. Bu yüzden eserlerin icra projeleri de yapılacaklar listesinde her zaman son sıralarda bekletilmektedir. Mersinlilerin sanatçılarına değer vermeleri için bu ve gelecek yazımda – bildiğim kadarıyla – bestecilerimiz ve besteleri hakkında detaylı bilgi vereceğim.

Her zaman “Mersin bir kültür ve sanat limanı olmalıdır, bunun için sanatçıları ve sanatseverleri ve mekânlarıyla gerekli alt yapıya sahiptir” diyenlerdenim. Son zamanlarda çok olumlu gelişmelerin yaşandığı gerçeğinin de altını çizmeliyim. Ama artık kent sorumlu kadrolarının da gittikçe artan oranda sanatçılarımızın yanında olması gerekmektedir.

Aşağıda Hakan Halit Turgay’ın yöremiz değerlerinden esinlenerek bestelediği ve isimlendirdiği eserlerin bir listesini veriyorum:

ODA MÜZİĞİ

ÜÇ GÜZELLER TRİO Op. 3 No 2 (2014) Dinlemek için tıklayınız.

Keman-Viyolonsel-Piyano Üçlüsü İçin

Marina Kvlividze, Keman

Murat Alkan, Viyolonsel

İbrahim Yazıcı, Piyano

13. Mersin Uluslararası Müzik Festivali 4. Beste Yarışması’nda (29 Mayıs, 2014) çalındı.

İkincilik Ödülü aldı. BİR KONSERDE ÇALINMADI.

YUMUKTEPE Op. 3 No 3 (2015)

Bakır Nefesli Quintet için.  HİÇ ÇALINMADI.

AKDENİZ TRİO Op. 3No 4 (2016)

Flüt, Viyolonsel &Piyano için

Ece Selin Yüksel, Flüt

Başak Gürbüz, Çello

Özgür Deniz Akalın, Piyano

AKOB 2. Oda Müziği Yarışması’nda çalındı. (25 Mayıs 2017) Kayıt yok.

Eseri çalan Akdeniz Trio İkincilik Ödülü’nü aldı. BİR KONSERDE ÇALINMADI.

FLÜT VE PİYANO

MERSİN FLÜT KONÇERTOSU Op. 2 No. 2 (2014) (Dinlemek için tıklayınız)

I. Portakal Bahçeleri ve Karatavuk

II. Kleopatra Kapısı/ Tarsus

III. Kaşık Dansı/ Silifke

Halit Turgay, Flüt

Şef: Münif Akalın

1-  İlk kez Mersin Üniversitesi Devlet Konservatuvarı Nevid Kodallı Konser Salonu’nda (ODAMER) Mersin Akademik Oda Orkestrası ile çalındı. (23 Ekim 2015)

Mersin Büyükşehir Belediyesi katkılarıyla CD kaydı yapıldı. (2015)

2-  Adana – Çukurova Senfoni Orkestrası tarafından çalındı. (2016)

3-  İstanbul Woodwind Festivali’nde Mersin Üniversitesi Devlet Konservatuvarı Akademik Oda Orkestrası tarafından çalındı. (Caddebostan Kültür Merkezi. 2 Temmuz 2016)

4-  Muğla Belediyesi Senfoni Orkestrası çaldı. (Gazi Mustafa Kemal Kültür Merkezi. (2017)

5-  Muğla Belediyesi Senfoni Orkestrası tarafından Fethiye’de çalındı. (2017)

MERSİN SÜİTİ Op. 4 No. 2 (2016) Dinlemek için tıklayınız.

I. Eshab-ı Kehf

II. Cennet ve Cehennem

III. Çarşı/ Pozcu

IV. Adamkayalar

V. Şehvani

Halit Turgay, Flüt

Lilian Tonella Tüzün, Piyano

XIth International (Gathering Friends) Music Festival

Irina Arhipova Hall. Moskova. 26 Ağustos 2017

MERSİN’DE ÇALINMADI.

POMPEİOPOLİS FLÜT & ARP KONÇERTOSU Op. 2 No. 3 (2016)

Flüt & Arp ve Orkestra için

I. Tarsuslu Aratos

II. Roma Terası

III. Sezar ve Korsanlar

Hait Turgay, Flüt

Merve Kocabeyler, Arp

Şef: Münif Akalın

MEÜ Devlet Konservatuvarı Akademik Oda orkestrası tarafındanMersin Akdeniz İhracatçılar Birliği (AKİB) Kongre Salonu’nda bir kez çalındı (28 Kasım 2016).

Bu eserin icrası ve kaydı için Mezitli Belediyesi’ne sanatçı tarafından bir proje verilmiştir. Ancak Pandemi nedeniyle henüz gerçekleştirilememiştir. Umarız bu yazımız vesile olur.

AKDENİZ RAPSODİSİ Op.+ 2 No. 4 (2017) Dinlemek için tıklayınız.

Flüt & Piyano ve Orkestra için

I. Gilindire Mağarası

II. Toroslarda Bir Kış Gece Yarısı

III. Pentagram (Keith Emerson Anısına)

Halit Turgay. Flüt

Micha Dacic, Piyano

Şef: Münif Akalın

MEÜ Devlet Konservatuvarı Akademik Oda Orkestrası tarafından Nevid Kodallı Konser Salonu’nda bir kez çalındı (26 Şubat 2018)

***

Yukarıdaki açıklamalardan görüldüğü üzere Turgay’ın bestelerinden çoğu Mersin’de henüz bir konserde icra edilmemiştir.

Besteler arasında Mersin dışında festivallerde çalınanlar vardır. Ancak adını kentimizden alan “Mersin süiti”, Moskova’da icra edilmiş ama Mersin’de icra edilmemiştir!

“Yumuktepe” eseri hiç çalınmamıştır. İşte size Toroslar Belediyesi Kültür Dairesi için bir proje. Belediye yetkilileri bu beşli bakır nefesli enstrüman için yazılmış oda müziği eserinin çalınması için sanatçı ile temasa geçebilirler. Belki de bu vesile ile belediyenin Yunus Emre Kültür Merkezi’nin akustik sorunlarının giderilmesi için bir projelendirme de gündeme alınabilir ve bir taşla iki kuş vurulmuş ve Mersin bir konser salonu daha kazanmış olur.

Mersin Büyükşehir Belediye Bandosu kurulmuştur. Yakın gelecekte MBB Orkestrası kurulması için çalışmalar vardır. Kentimizle ilgili bestelerin dışarıdan takviye sanatçılar ve şef ile MBB Orkestrası tarafından ilk seslendirilişlerinin Mersin’de yapılması ve imkânlar dahilinde kayıtlarının yapılması şık bir icraat olacaktır. Bunun gelenekselleşmesi de arzu edilir.

Belediyelerimizce yapılacak kayıtların kitapçıkları Türkçe ve İngilizce olarak yapılırsa kentimize gelen yerli – yabancı konuklara Mersin Hatırası olarak güzel bir hediye olur. Kentin tanıtımına büyük katkısı olur.

Bir kentin uluslararası tanıtımında en büyük kaldıraçlardan biri uygarlığın simgesi sanattır!

Gereği için ilgililere duyurulur.

***

Gene birileri lâf atıyor. Kardeşim elini kaldırıp konuşsana!

Efendim? “Mezitli Belediyesi Kültür Merkezi yakında bitiyor. Üniversite kampüsü içinde yeni bir Kültür Merkezi – Konser Salonu da bitmek üzere. Toroslar’da bir konser salonuna ne ihtiyaç mı var?”

Yunus Emre Kültür Merkezi’nin adı “Kültür Merkezi” ama içinde müzik etkinlikleri yapılamıyor! Her ilçemizde, hatta her büyük semtimizde büyük-küçük, içinde çok amaçlı kültür-sanat etkinliklerinin yapılabileceği kültür merkezleri olması bir uygarlık ölçütüdür.

Uygarlığa giden yolda toplumun eğitim – dönüşümü için “sanat” en etkin araçlardan biridir. “Toroslar” ilçemizde çok amaçlı olarak yeni işlevsellikler kazandırılmış bir Kültür Merkezi, özellikle çocuklar ve gençler için bir çekim merkezi olacaktır. Umarım bu yanıtım soruyu soran için tatmin edici olmuştur.   

***

Bu gibi soruları seviyorum. Provokasyon içeriyor ve beni inandığım-defalarca yazdığım bazı konularda tekrar hatırlatmalar yapmaya zorluyor. Bu sefer de öyle oldu işte.

Kardeşim açtırmayın kutuyu, söyletmeyin kötüyü yahu.

Konuşa- yaza dilimizde tüy bitti, klavyeye vuruş yapan parmaklarımızda mecal kalmadı. İçimde derttir. Bir kez daha yazıyorum:

Binalar yapılıyor ama bir bilene danışılmadığı için çok amaçlı kullanılamıyor.

Bunun bir diğer örneği de Büyükşehir Belediyesi’nin Kongre Merkezi’dir. Bu salonun da iç mekân akustik yapı elemanları ile tekrar yapılandırılması gerekmektedir. Siz bu binada kaç “kongre” yapıldığına şahit oldunuz yahu? Adı bile işlevsiz. Sahne arkasının genişletilerek kulisinin büyütülmesi ve akustik sorunlarının çözülmesi ile bina “Mersin Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatrosu” ve tüm müzik ve sanat etkinlikleri için çok güzel bir etkinlik binası olur.

Bir atıl yapı da Mersin Oteli’nin karşısında, Atatürk Parkı içindeki “amfitiyatro”dur (!) İşlevsiz ve acayip plânlı bu binanın bir revizyon-renovasyon ile işlevselliğe kavuşturulması gerekiyor.   

İşlevsel bir kültür-sanat binası konusunda Akdeniz ilçemiz oldukça fakir. Restore edilen eski Ziraat Bankası’nın alt katının bir resim galerisi olarak kullanıma açılması projesini alkışlıyoruz. Ancak binanın üst katının butik müzik dinletilerine ve diğer sanat etkinliklerine (resim – fotoğraf – heykel – minyatür – ebru – el oyaları – videolu arkeolojik / gezi tanıtım gösterileri vd.) ev sahipliği yapması önerimiz dikkate alınmadı. Bu şekilde yapılandırılacak eski Ziraat Bankası binası Akdeniz ilçemiz için büyük bir kazanım olacaktır. Artık bir harabe haline dönüşen İngiliz Yağ Fabrikası ve Uray Caddesi’ndeki Karamancılar Konağı’nın da ayağa kaldırılarak kültürel-sanatsal etkinliklere ev sahipliği yapacak şekilde kent müze-sanat binaları envanterine kazandırılmasını da bekliyoruz. Burada tekrar restore edilerek kentten kopartılan eski Vilayet Konağı’ndan tekrar bahsetmek istemiyorum! Ancak yapılan yanlışlardan bir gün dönülebileceği umudumu da muhafaza etmek istiyorum.

Yeni Mahalle bence en şanslı ilçemiz. Yenişehir Belediyesi Atatürk Kültür Merkezi’nin, pandemi sonrasında – eskisi gibi her isteyene verilmeyerek – çok kaliteli kültür-sanat etkinlikleriyle işlevselliğinin değerlendirileceğini düşünüyorum. Binanın bir bölümünün çok doğru bir kararla Ahmet Yeşil Sanat Galerisi olarak yapılandırılması, dünyaca ünlü sanatçımıza yapılan büyük bir jest oldu. Kent uluslararası standartlarda bir resim galerisi kazandı.

***

 “Gene birilerine görev mi çıkarıyorum?”

Evet, çıkarıyorum! Ben yanlış yapılanları ve ihtiyaçları görüyorum. “Dış göz”üm ben. “Halk”ım… Yöneticilerime “daha iyi ve uygar bir Mersin için” saptama ve taleplerimi iletiyorum.

Bu yazımla geçmişteki yazdıklarımı bir kez daha güncelleme fırsatı buldum. Rahmetli Levent Kırca’nın tabiriyle: “Bam teline bastık, manzara koyduk!”

***

Haa, saptama-öneri yoğunluğunda, kentimiz hakkında beste yapanların, oluşturulacak “MBB Orkestrası” tarafından eserlerinin çalınması ve kayıtlarının yapılması önerisi de bu arada güme gitmesin sakın! Orkestra kurulması gecikecekse MEÜ Devlet konservatuvarı Akademik Oda Orkestrası ve Mersin Devlet Opera ve Bale Orkestrası ne güne duruyor.

Artık yerel yönetimlerin devlet kurumlarıyla işbirliği imkânlarını gündeme alarak imece etkinlikler yapmalarının zamanı gelmiştir. Bundan kentimiz kazanır, yerel yönetimlerimiz gönenir, kentlilerimiz de sanatla buluşturulmuş olur.

***

Semihi Vural dostum haklı. Bu yazıdan kaç yazı çıkardı yahu!

Ama ne gam. Bende malzeme çok!

İhsan TOKSÖZ

---

Yazarımızın diğer yazıları:

• Mersin’in Sesleri – VII. Bölüm – Kilikya Ses Veriyor III
• Mersin’in Sesleri – VI. Bölüm – Kilikya Ses Veriyor II
• Mersin’in Sesleri – V. Bölüm – Kilikya Ses Veriyor
• Mersin’in Sesleri – IV. Bölüm – Bestecilerin Gözde Konuları: Mitolojik Öykü, Efsane, Destanlar
• Mersin’in Sesleri – III. Bölüm – Kültür Madeni Kilikya
• Mersin’in Sesleri – II. Bölüm – Arkeoloji ve Müzik
• Mersin’in Sesleri – I. Bölüm
• Düş Gezginleri Kulübü: AKOB

---