21 Temmuz 2023 Cuma
Geçmiş zaman yazıları; Ocak 2005 arşivimden… (Liman İçin Düğün Değil, Düşünme Zamanıdır...)
Diyalektik Nedir ? Diyalektik Materyalizm Nedir ?
YALIN ÜRETİM, SÜREÇ İYİLEŞTİRMELERİ SAĞLAYARAK VERİMLİLİĞİ ARTTIRIR
Allah Gültak’a Yardım Etsin…
İyiyiz herhalde..!
–
Bu yazımda Semihi Vural’ın antik çağlardan günümüze bestecilerimize ilham kaynağı olabilecek bilgiler içeren bir kitabından bahsetmek istiyorum.
TARİHTEKİ MERSİN KADINLARI (*)
2014 yılında 8 Mart Dünya Kadınlar Günü için İçel Soroptimist Kulübü’nde bir saydam gösterisi projesi olarak ortaya çıkan metin çalışması, sonradan yazarın yeniden kurgulamasıyla küçük bir kitapçığa dönüştü. Kadınların monologları / tiradlarını ise Meriç Alkan kaleme aldı. Kadınlar böyle dile geldi…
Asuman Bozkurtoğlu’nun 12 tablosu, ören yerlerinden fotoğraflar ve Sirel Yılmazer’in çizimleriyle süslenen Vural’ın bu eseri, müzikli bir gösteri olarak iki kez ve bir tiyatro oyunu olarak iki kez sahnelendi.
Vural bu sahne eserinde antik çağlardan günümüze bölgede yaşamış kraliçe ve prensesleri – ve/veya Kilikya ve şu veya bu şekilde Mersin ile ilintili antik çağ mitolojisinden tanrıçaları, destan ve söylence kahramanlarını ve yöre ve Mersin tarihine mal olmuş kadınları bizlere tanıtmaktadır. Kitaptaki “kadınlar” aşağıda listelenmiştir. Çoğu için de internette bol kaynak mevcuttur.
Zeus ve Avrupa’ya İsmini Veren Europa
Kızkalesi Prensesi
Keben Köyündeki Hititli Rahibe “Çolak Kız”
Azize Aya Tekla (**)
Olba Kraliçesi Aba
Kilikya’daki Konuğumuz: Kraliçe Kleopatra
Barışa Mühür Basan Hitit Kraliçesi: Puduhepa
Dağlarda Oturan Tanrıça: Athena
Narlıkuyu’da Yıkanan Peri kızları: Üçgüzeller (Muse – ‘Müz’ler)
Tisan’da Aşk ve Güzellik Tanrıçası Aphrodite
Uzuncaburç’ta Şans ve Bereket Tanrıçası Tyche
Homeros Destanı – Hektor’un Karısı Kilikyalı Prenses Andromakhe
Apollo’nun Aşkı Marpessa
İki Aşkın Kadını Stratonike
Kayıp Kentin Kadını Takkadın
Mersin Adının Kaynağı – Mersin Ağacına Dönüşen Kız – Kıbrıs Kraliçesi Myrrha (**)
Adına Liman Kenti Kurulan: Berenike
Bozyazı’daki Kraliçe Arsinoe
Soli-Pompeipolis’teki Tanrıça: Nemesis
Ejderha ile Kral Kızının Söylencesi
Anamur Prensesi Söylencesi
Yılan Kız Şahmeran (***)
TARİHİ FİGÜRLER
Türkülerde Yaşayan Türkmen Kızı
Horasan’lı Yahşi Bey’in Kızı Gülnar Hatun
Bezm-i Alem Valide Sultan
Türkiye’nin İlk Kadın İl Belediye Başkanı: Müfide İlhan
Şimdi bu küçük kitapçıktan yararlanarak yapılan ve ikişer kez temsil edilen bir biyografik müzikli sahne gösterisi ve bir müzikli tiyatro oyunundan bahsedelim:
===
KİLİKYA’NIN KADINLARI (Müzikli Gösteri)
Derleme / Metin: Semihi Vural
Rejisör: Melih Öztürk
Müzik Seçimi: Engin Aktuğ
Biyografik-Kurgusal Sahne Gösterisi
Kitaptaki karakterleri İçel Soroptimist Derneği üyesi kadın oyuncular özel olarak diktirdikleri kostümlerle canlandırdılar.
–
===
MERSİN’İN KADINLARI (Müzikli Oyun)
Derleme / Metin: Semihi Vural
Yazan / Rejisör: Çağlar Ekinci
Özgün Müzikler: Veli Polat
8 Mart Dünya Kadınlar Günü’ne özel Mersin’in tarihinde iz bırakan kadınların hayatını anlatan oyunu Semihi Vural’ın metinlerinden Çağlar Ekinci oyunlaştırdı. Geleneksel Anadolu tarzındaki özgün müziklerini Veli Polat yaptı. Oyunda kadınların monologları / tiradları ise yine Meriç Alkan’ın yazımı ile yer aldı. Yenişehir Belediyesi Atatürk Kültür Merkezi Barış Salonu’nda sahnelenen oyundaki karakterleri Yenişehir Belediye Tiyatrosu “Kursiyer Oyuncuları” canlandırdılar.
===
Bu iki temsil – her ne kadar evrensel müzik bestelenmesi ile ilgili değilse de – özellikle mitolojik öykü, destan ve efsanelerin sahne sanatları için nasıl vazgeçilmez konular olduğunu gözler önüne sermektedir.
İlgilenecek bestecilerimiz, Semihi Vural’ın bu kitapçığına dipnottaki linkten ulaşabilirler.
Sonraki yazılarımda Semihi Vural’ın evrensel müzik bestecilerimize ilham olabilecek birkaç başvuru kitabına daha değineceğim.
Gelecek yazımda kentimizde yaşadığı süreç içinde özellikle arkeolojik – mitolojik konularda yaptığı bestelerle tanınan, Mersin’in müzikle tanıtılmasına katkı sunan bir bestecimizi tanıtacağım sizlere.
İhsan TOKSÖZ
(*) Soroptimist Kulübü Yayını. Mersin-2015
LİNKLER:
http://mersinkadinmuzesi.com/TR/Tarihteki-Mersin-Kadinlari
(**) Kentimizde yaşayan Besteci, Orkestra Şefi ve Piyanist Selman ADA’nın henüz sahnelenmemiş Aya Tekla’yı konu alan tek perdelik bir bale eseri (Libretto: İhsan Toksöz) vardır..
(***) Aratos Yayınları tarafından basılan ve 5. Baskısı yapılan Bir Tarsus Efsanesi: Şahmeran kitabını, Tarsuslu kültür insanı-yazar-gazeteci Uğur Pişmanlık’tan edinebilirsiniz.
/ aratosdergisi@gmail.com / ugurpismanlık@gmail.com
Yazarımızın diğer yazıları: